Falleg og notaleg stund á Stangarbakkanum

Á aðalfundi Framsýnar í vor var ákveðið að minnast kvennaársins 2025 með gjöf á fimm sætisbekkjum sem komið yrði fyrir í núverandi og þáverandi sjávarbyggðum á félagssvæðinu.

Það var við hæfi að fyrsti bekkurinn væri vígður formlega á Kvennafrídaginn en bekknum var komið fyrir á Stangarbakkanum og fór vígslan fram kl. 11:00.

Fjöldi fólks lagði leið sína á viðburðinn en um 60 konur voru við vígsluna en þær höfðu flestar fyrr um morguninn lagt niður störf í Borgarhólsskóla.

Formaður Framsýnar, Aðalsteinn Árni, fór nokkrum orðum um gjöfina og sagði að bekkirnir væru gefnir í tilefni Kvenréttindadagsins þann 19. júní, af virðingu við konur sem misst hefðu ástvini sína í greipar Ægis. Hann sagði jafnframt yndislegt að sjá þann fjölda sem væri samankominn til þessarar samverustundar.

Því næst flutti Ósk Helgadóttir varaformaður stutt ávarp sem er svohljóðandi:

„Framsýn stéttarfélag hefur samþykkt að festa kaup á nokkrum sætisbekkjum á kvennaárinu 2025 sem komið verður fyrir í sjávarbyggðum á félagssvæðinu, Húsavík, Raufarhöfn og Kópaskeri. Bekkjum verður jafnframt komið fyrir í Flatey og við Tungulendingu á Tjörnesi, en þaðan var rekin blómleg útgerð og fiskvinnsla á sínum tíma. Bekkirnir eru gefnir í tilefni Kvenréttindadagsins þann 19. júní, af virðingu við konur sem misst hafa ástvini sína í greipar Ægis.

Bekkirnir verða staðsettir við sjávarsíðuna í fullu samráði við viðkomandi sveitarfélög sem tóku hugmyndinni vel auk þess að bjóðast til að koma bekkjunum fyrir. Félag Húseigenda í Flatey bauðst til að koma fyrir bekk í eyjunni fögru á Skjálfanda fyrir hönd Framsýnar. Fyrir það ber að þakka. Í heildina er um að ræða 5 vandaða bekki. Það er von Framsýnar að bekkirnir verði öllum þeim sem þá nota, til blessunar og góðrar hvíldar á göngunni.

Þegar talað er um að hafið gefi og hafið taki, liggur í þeim orðum sannleikurinn um að þrátt fyrir að hafið færi okkur vissulega gæfu og velferð, þá geti að sama skapi fylgt því miklar fórnir. Þeir sem alist hafa upp við sjávarsíðuna vita að það þarf sterk bein, kjark og þor til að sækja sjóinn þar sem veður geta oft verið válynd.

Við þekkjum öll frásagnir af hetjum hafsins sem lent hafa í sjávarháska og margar bækur hafa verið skrifaðar um æðruleysi sjómanna í glímutökum við óblíð náttúruöfl á ögurstundu. Ekki höfðu allir betur í þeim átökum og fylla þeir látnu flokk hinna fjölmörgu íslensku sjómanna sem týnt hafa lífi við krefjandi störf. Minning þeirra verðskuldar virðingu.

Það gleymist hins vegar oft að bak við hvern sjómann stendur kona, sem staðið hefur við hlið hans, eiginkona, móðir, dóttir eða systir. Sögur þeirra kvenna sem séð hafa á eftir ástvinum sínum í hafið hafa ekki oft verið skrifaðar, enda reynsluheimur venjulegra kvenna að margra áliti ekki til þess fallinn að vera færður í letur. Þessar „venjulegu konur“ hafa háð lífsbaráttuna á landi, sinnt þeim mikilvægu verkum sem þar hefur þurft að vinna, verið stoð og stytta sjómannsins, fjölskyldunnar og heimilisins. 

Höfum jafnframt í huga að konur þurftu oft á tíðum að vaka langar og þungbærar nætur með ugg í brjósti, vitandi af eiginmönnum sínum, sonum, feðrum og bræðrum úti á sjó í vonskuveðri. Margar þeirra hafa síðan staðið frammi fyrir því að það sem þær óttuðust mest að gæti gerst, varð einn daginn helkaldur veruleiki þar sem menn skiluðu sér ekki heim af sjónum.

Ónefndum hetjum hversdagsins sem fer svo litlum sögum af, hafa ekki verið reistir sérstakir bautasteinar eða minnismerki eins og títt er um íslenska merkismenn. Þær sátu eftir með óvissuna um framtíðina, óttann og einmanaleikann en börðust áfram í gegnum lífsins ólgusjó. Það er okkar að halda minningu þeirra á lofti um ókomna tíð.“